Препаратни савдо номи: ЦЕПРАЗОН-С Таъсир этувчи моддалар (ХПН):цефоперазон, сульбактам Дори шакли: мушак ичига ва вена ичига юбориш учун инъекцион эритма тайёрлаш учун кукун Таркиби: 1 флакон граммларда қуйидагиларни сақлайди: фаол моддалар: цефоперозоннинг натрийли тузи (цефоперозонга эквивалент) – 1,0 г; сульбактамнинг натрийли тузи (сульбактамга эквивалент)– 0,5 г. Таърифи: Оқ ёки деяли оқ рангли кукун. Жуда гигроскопик. Фармакотерапевтик гуруҳи. Антибиотик (цефалоспаринлар гуруҳи). АТХ коди: J01DD62
Фармакологик хусусиятлари III авлод цефалоспорини бета-лактамаза ингибиторлари билан мажмуада. Цефоперазон натрий – бу фақат парентерал қўллаш учун мўлжалланган, кенг таъсир кўрсатувчи доирасига эга бўлган ярим синтетик цефалоспорин антибиотик ҳисобланади. Сезгир микроорганизмларга мукопептид ҳужайра деворининг биосинтезини сусайтириш йўли орқали фаол кўпайиш вақтида таъсир қилади. Сульбактам – бета-лактам антибиотикларига бардошли микроорганизмлар томонидан ажралиб чиққан турли хил бета-лактамазаларнинг барқарор қайтарилмас ингибитори ҳисобланади. Сульбактам препаратининг таъсир доирасини таъсирчан штаммларга нисбатан таъсирчан штаммларга нисбатан кенгайтиради (сезгир штаммларга нисбатан, пенициллинни боғлайдиган баъзи бактериялар оқсилларга боғлайди) бета-лактам антибиотиклари билан бир вақтда қўллаш билан синергизмни намоён қилади. Сульбактам ўзига хос клиник ахамиятга эга антибактериал таъсирига эга эмас (Neisseriaceae ва Acinetobacter ташқари). ЦЕПРАЗОН-С цефоперазонга сезгир бўлган барча микроорганизмларга нисбатан фаолдир. Бундан ташқари, у турли хил микроорганизмларга нисбатан синергизмга эга (ЦЕПРАЗОН-С дан фойдаланганда МПКни камайиши, хар иккала компонентни алохида қўллаш билан солиштирганда 4 бараваргача), айниқса қуйидагилар: Haemophilus influenzae, Bacteroides spp., Staphylococcus spp., Acinetobacter calcoaceticus, Enterobacter aerogenes, Escherichia coli, Proteus mirabilis, Klebsiella pneumoniae, Morganella morganii, Citrobacter freundii, Enterobacter cloacae, Citrobacter diversus. ЦЕПРАЗОН-Сin vitro шароитида клиник аҳамиятлимикроорганизмларнингкенгдоирасига қаршифаолликнинамоён қилади. Граммусбат микроорганизмлар: Пенициллиназани ишлаб чиқариладиган ва ишлаб чиқарилмайдиган Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes (А гуруҳи бета-гемолитик стрептококклар), Streptococcus agalactiae (В гуруҳи бета-гемолитик стрептококклар), бета-гемолитик стрептококкларнинг бошқа кўплаб штаммларни, Streptococcus faecalis (энтерококклар). Грамманфий микроорганизмлар:Escherichia coli, rpbsiella spp., Enterobacter spp., Citrobacter spp., Haemophilus influenzae, Proteus mirabilis, Proteus vulgaris, Morganella morganii (Proteus morganii эски номи), Providencia rettgeri (Proteus rettgeri эски номи), Providencia species, Serratia spp. (шу жумладан S.marcescens), Salmonella ва Shigella spp., Pseudomonas aeruginosa и некоторые другие Pseudomonas spp., Acinetobacter calcoaceticus, Neisseria gonorrhoeae, Neisseria meningitidis, Bordetella pertussis, Yersinia enterocolitica. Анаэроб микроорганизмлар: грамманфий таёқчалар (шу жумладан Bacteroides fragilis, бошқалар Bacteroides spp. ва Fusobacterium spp.). Граммусбат ва грамманфий кокклар (шу жумладан Peptococcus, Peptostreptococcus и Veillonella species). Граммусбат таёқчалар (шу жумладан Clostridium, Eubacterium ва Lactobacillus spp.). Фармакокинетикаси Сульбактам ҳам ва цефоперазон сингари турли организм тўқмалрига ва суюқликларига, шу жумладан сафро, ўт қопи, тери, чувалчангсимон ўсимта, фаллоп найчалари, тухумдонларда ва бачадонда яхши тақсимланади. ЦЕПРАЗОН-С ни юборилганда сульбактам ва цефоперазон орасидаги хар қандай фармакокинетикаларнинг ўзаро таъсири тўғрисида маълумотлар йўқ. Сульбактам ва цефаперазон дозасининг маълум бир қисми буйраклар орқали чиқарилади. Қолган қисми эса асосан сафро билан чиқарилади.
Қўлланилиши Препаратга сезгир микроорганимлар томонидан чақирилган қуйидаги инфекцион-яллиғланиш касалликларини даволаш учун: - юқори ва пастки нафас йўллари бўлимида инфекциялар; - юқори ва пастки сийдик-чиқариш йўллари бўлимида инфекциялар; - интраабдоминал инфекциялар (шу жумладан перитонит, холецистит, холангит); - септицемия; - менингит; - тери ва юмшоқ тўқималар инфекциялари; - суяклар ва бўғимлар инфекциялари; - кичик тос аъзоларини яллиғланиш касалликлари; - эндометрит; - гонореяда қўлланилади. ЦЕПРАЗОН-С кенг таъсир доирасини ҳисобга олган холда, ушбу препарат билан монотерапия кўп инфекцияларда самарали ҳисобланади. Бироқ агар зарурат бўлса ЦЕПРАЗОН-С ни бошқа антибиотиклар билан биргаликда қўллаш мумкин (аминогликозидларни бир вақтда қўллаш билан буйраклар функциясини назорат қилиш тавсия қилади).
Қўллаш усули ва дозалари Катталар учун ЦЕПРАЗОН-С ни қуйидаги суткалик дозада қўллаш тавсия этилади:
Оғир ёки рефрактер инфекцияларда ЦЕПРАЗОН-С нинг суткалик дозасини1:1 компонентларини мос равишда (масалан цефоперазон 4 г) 8 г гача оширилиши мумкин. ЦЕПРАЗОН-С ни 1:1 нисбатда қабул қилган пациентларга цефоперазонни қўшимча юборишни талаб қилиши мумкин. Суткалик дозани тенг қисмларга бўлиб ва хар 12 соатда юбориш керак. Сульбактамни тавсия этилган суткалик дозаси 4 г ни ташкил этади. Болаларда ЦЕПРАЗОН-С қуйидаги кунлик дозада қабул қилиш тавсия этилади:
Жиддий ёки рефрактер инфекцияларни даволашда дазани 1:1 компонентларини мос равишда суткада 160 мг/кг гача оширилиши мумкин. Суткалик дозани тенг 2-4 қисмга бўлинади. Янги туғилган чақалоқларни ҳаётини биринчи ҳафтасида препаратни хар 12 соатда юбориш тавсия этилади. Болаларга сульбактамни максимал суткалик дозаси суткада 80 мг/кг дан ошмаслиги лозим. Буйрак етишмовчилиги бўлган беморларга (КК 3мл/минутдан кам) ЦЕПРАЗОН-С дозаси сульбактам клиренсини пасайишини қоплаш учун ўзгартирилади. Беморларда КК (креатинин клиренси) максимал дозаси 15-30 мл/минут хар 12 соатда 1 г ни ташкил қилади (сульбактамни максимал суткалик дозаси 2 г), КК <15 мл/мин бўлган беморларда эса сульбактамни максимал дозасини хар 12 соатда 500 мг ни (сульбактамни максимал суткалик дозаси 1 г) ташкил қилади. Жиддий инфекцияларда цефоперазонни қўшимча буюриш талаб қилиши мумкин. Гемодиализ вақтида сульбактамни фармакокиенетикасини сезиларли даражада ўзгарганлиги ва цефоперазонни қон плазмасидаги ярим чиқарилиш даври бироз камайганлиги сабабли ЦЕПРАЗОН-С препаратини юборишни диализдан кейин режалаштириш тавсия этилади. Эритмани вена ичига юбориш учун тайёрлаш ва қўлланилиш қоидалари такрорий инфузия учун ЦЕПРАЗОН-С ни хар бир флакон таркибини 5% дектроза эритмаси, 0,9% натрий хлорид эримаси ва/ёки инъекция учун стерил сувда етарли хажмида эритилади, сўнгра 20 мл гача худди шу эритма билан суюлтирилади. Инфузияни 15-20 минут давомида амалга оширилади. Вена ичига юбориш учун эритмани тайёрлаш учун лактацияланган Рингер эритмасини қўллаш мумкини, бироқ уни дастлабки эритиш учун қўллаш мумкин эмас. Вена ичига юбориш учун хар бир флакон таркиби юқорида айтиб ўтилганидек суюлтириб, камида 3 минут давомида юборилади. Мушак ичига юбориш учун эритмани тайёрлаш қоидаси:
ЦЕПРАЗОН-С инъекция учун сув билан, 5% дектроза эритмаси, физиологик эритмаси ва 5% декстроза эритмаси физилогик эритмаси концентрациясида 10 мг/мл цефоперазон ва 10 мг/мл сульбактамни 250 мг/мл ва 250 мг/мл гача мувофиқ равишда ўзаро мутаносиб. Лактацияланган Рингер эритмаси билан суюлтирилганда, эритма 2 босқичда тайёрланади: аввал инъекция учун стерил сувни қўлланг, кейин олинган эритма лактацияланган Рингер эритмаси билан сульбактам 5 мг/мл концентрациясида суюлтирилади (2 мл бошланғич эритма 50 мл лактацияланган Рингер эритмаси ёки 4 мл 100 мл лактацияланган Рингер эритмаси билан суюлтирилади). Лидокаин билан суюлтирилганида, кукунни эритиб юбориш учун инъекция учун стерил сувни қўллаш керак. Цефоперазон 250 мг/мл ёки ундан кўп концентрациясида бўлган эритма икки босқичда тайёрланади: аввал инъекция учун стерил сувни қўлланг, сўнгра 0,5% лидокаин гидрохлорид эритмасида 250 мг/мл цефоперазон 250 мг/мл сульбактамни таркибида тахминан эритма олиш учун 2% лидокаин эритмасида суюлтирилади.
Ножўя таъсирлари Овқатланиш тизими томонидан: кўпинча меъда ичак йўллари функциясини бузилиши – диарея, кам холларда – кўнгил айниши ва қусиш, псевдомембраноз колит кузатилган. Аллергик реакциялар: макуло-папулезли тошма, эшакеми аллергик реакцияларинипайдо бўлиш хавфи юқори бўлган (айниқса анамнезида пенициллинга) беморларда кузатилган. Анафилактоид реакциялар (шу жумладан шок), Стивенс-Джонсон синдроми. Бутун организм томонидан: бош оғриғи, иситма, инъекция вақтида оғриқ, эт увишиши. Лаборатор кўрсаткичлар томомонидан: жигар функцияси кўрсаткичларини вақтинча ошиши – АСТ, АЛТ, ИФ, билирубин. Юрак-қон томирлари тизими томонидан: артериал гипотензия, васкулит. Қон яратиш тизими томонидан: лейкопения. Маҳаллий реакциялар: мушак ичига инъекция юборилганидан кейин ўтиб кетувчи оғриқ кузатилади. ЦЕПРАЗОН-С ни вена ичига катетер ёрдамида юборилгада (бошқа цефалоспоринлар ва пенициллинлар сингари) инфузия жойида флебит ривожланиши мумкин. Дерматологик реакциялар: қичишиш. Сийдик-чиқариш йўллари томонидан: гематурия.
Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар Цефалоспоринлар ва бошқа β-лактам антибиотикларга юқори сезувчанликда қўллаш мумкин эмас. Ҳомиладорлик, эмизиш даврида, жигар ва буйрак етишмовчилигида эҳтиёткорлик биланқўлланади.
Дориларнинг ўзаро таъсири Фармацевтик ўзаро таъсири ЦЕПРАЗОН-С ни ва аминогликозидлар эритмаларини, уларнинг орасидаги жисмоний номутаносиблигини ҳисобга олинган холда, бир хил шприцда ёки вена ичига юбориладиган инфузион тизимида аралаштирмаслик лозим. Агар ЦЕПРАЗОН-С ни ва аминогликозидни мажмуавий терапияси ўтказилса, унда иккита препаратни алоҳида иккиламчи катетер ёрдамида кетма-кет инфузия оралиғида юборилади, ва бирламчи катетер дозалари орасидаги юбориш адекват эритма билан ювилади. ЦЕПРАЗОН-С ни ва аминогликозидларни кун давомида юбориш оралиғи иложи борича узоқроқ бўлиши керак. Ушбу аралашманинг номутаносиблигини ҳисобга олган ҳолда, лактацияланган Рингер эритмасини кукуни дастлабки эритиш учун қўллаш учун тавсия этилмайди. Бироқ эритмани мутаносиблигини икки босқичда тайёрлаш йўли орқали эришилади – дастлабки кукунни инъекция учун сувда эритилади, сўнгра лактацияланган Рингер эритмасида суюлтирилади.Уларни номунаносиблигини инобатга олган холда кукунни дастлабки эритиш учун лидокаин гидрохлориднинг 2% эритмасидан фойдаланиш тавсия этилмайди. Бироқ эритмани мутаносиблигини икки босқичда тайёрлаш йўли орқали эришилади – дастлабки кукунни инъекция учун сувда эритилади, сўнгра лидокаин гидрохлориднинг 2% эритмасидан суюлтирилади.
Махсус кўрсатмалар Бета-лактам антибиотикларни, шу жумладан цефалоспоринларни олган беморларда жиддий юқори сезувчанлик реакциялари (анафилактик) ривожланишини ҳоллари таърифланган, улар баъзида ўлимга олиб келган. Бундай реакцияларни ривожланиш хавфи, анамнезида турли аллергенларга юқори сезувчанлик реакциялар кузатилган пациентларда юқори. Аллергик реакциялар пайдо бўлганида препаратни бекор қилиш ва адекват даволаш буюриш керак. Жиддий анафилактик реакцияларда дарҳол адреналин юбориш керак. Кўрсатилиш бўйича кислород буюрилади, в/и га стероидлар юборилади ва нафас йўлларининг ўтказувчанлиги таъминланади, интубацияни ҳам қўшиб. Ўт-сафро йўлларининг оғир обструкциясида, жигарнинг оғир касалликларида, шунингдек буйрак функциясини кўрсатилган ҳар қандай ҳолатлар билан бирга қўшилган бузилишларида препаратни дозалаш тартибини тўғрилаш талаб қилинади. Жигар функциясини бузилишлари ва буйрак функциясини ёндош бузилишлари бўлган беморларда, цефоперазоннинг зардобидаги концентрациясининг мониторингини ва зарурати бўлганида унинг дозасини тўғрилаш керак. Агарда бундай ҳолларда цефоперазонни зардобдаги концентрациясининг мунтазам мониторинги ўтказилмаса, унда унинг суткалик дозаси 2 г дан ошмаслиги керак. Цефоперазон билан даволашда, бошқа антибиотиклар каби, кам ҳолларда К витаминининг танқислиги ривожланиши мумкин. Унинг сабаби, эҳтимол К витаминини синтезлайдиган ичакнинг нормал микрофлорасини бостирилиши сабаб бўлади. Хавф гуруҳига сифатсиз овқатланаётган пациентларни, сўрилиши паст бўлган пациентларни (масалан муковисцидоз) ва узоқ вақт в/и га сунъий овқатланишда бўлган пациентларни киритиш мумкин. Бундай ҳолларда, шунингдек антикоагулянтларни олаётган беморларда, протромбин вақтини назорат қилиш ва кўрсатма бўлганида К витамини буюриш керак. ЦЕПРАЗОН-С билан узоқ вақт даволанганда (бошқа антибиотиклар каби) сезгир бўлмаган микроорганизмларни ҳаддан зиёд ўсиб кетиши кузатилиши мумкин. Даволаш вақтида беморларни синчиклаб кузатиш керак. ЦЕПРАЗОН-С билан узоқ вақт даволанганда ички аъзоларининг функциясини кўрсаткичларини, шу жумладан буйраклар, жигар ва қон яратиш тизимини мунтазам назорат қилиш тавсия қилинади. Цефоперазин билан даволаш вақтида алкоголь истеъмол қилинганида ва у юборилганидан кейин 5 кун давомида, оқиб келишлар, терлаш, бош оғриғи ва тахикардия билан характерланадиган реакциялар қайд қилинган. Айрим бошқа цефалоспоринлар ишлатилганида ҳам ўхшаш реакциялар аниқланган, шунинг учун пациентларни, ЦЕПРАЗОН-С билан даволаш фонида алкоголли ичимликларни истеъмол қилинганда, уларни пайдо бўлиши тўғрисида огоҳлантириш лозим. Сунъий овқатланиш (ичга ёки парентерал) зарур бўлган беморларда, этанол сақлайдиган эритмаларни қўллашдан сақланиш керак. Тестда Бендикт ёки Фелинг эритмалари, препаратни қўллаш фонида ишлатилганида сийдикда глюкозанинг сийдикда сохта мусбат реакцияси кузатилиши мумкин. Цефоперазон плазма оқсиллари боғидан билирубинни сиқиб чиқармайди. Педиатрияда ишлатилиши Препарат билан узоқ вақт даволанганда болаларда буйрак, жигар, қон яратиш тизими кўрсаткичларини, айниқса янги туғилган чақалоқларда, энг аввало чала туғилганларда ва кичик ёшдаги болаларда,мунтазам назорат қилиш тавсия этилади. Ҳомиладорлик ва лактация даврида қўлланилиши Сульбактам ва цефоперазон йўлдош тўсиғи орқали ўтади. Шунинг учун ҳомиладорлик вақтида фақат аёл учун кутилаётган фойда, ҳомила учун потенциал хавфдан устун бўлганидагина қўллаш мумкин. Сульбактам ва цефоперазон жуда оз миқдорда кўкрак сути билан чиқарилади. Бироқ иккала компонент ҳам кўкрак сутига ёмон ажралиши туфайли, ЦЕПРАЗОН-С ни лактация даврида (эмизикли даврида) қўлланганида эхтиёткорликка риоя қилиш тавсия этилади. Автомобилни ва мураккаб механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири Ҳозирги вақтда хабарлар йўқ.
Дозани ошириб юборилиши Цефоперазон натрий ва сульбактамнинг одамдаги ўткир заҳарлилиги тўғрисидаги маълумотлар чекланган. Симптомлари: Доза ошириб юборилганида препарат ишлатилганида қайд этилган ножўя самараларни пайдо бўлишини кутиш мумкин. Бета-лактам антибиотикларининг орқа мия суюқлигидаги юқори концентрацияси неврологик бузилишларига, тиришишларни ҳам қўшиб, олиб келиши мумкинлигини ҳисобга олиш керак. Даволаш: Цефаперазон ҳам, сульбактам ҳам гемодиализда қондан чиқарилади, шунинг учун даволашни бу усули буйраклар функциясини бузилишлари бўлган беморларда доза ошириб юборилган ҳолда препаратни организмдан чиқарилишига ёрдам бериши мумкин.
Чиқарлиши шакли 1,5 г препарат шиша флаконларда, резина пробка билан тиқинланган ва ечиладиган алюмин типидаги қопқоқ усти билан сиқилган, биринчи марта очилиш назорати билан (flip-off). Флаконга ўзи ёпишадиган этикетка ёпиштирилади. 1 флакон тиббиётда қўлланилишига доир йўриқномаси билан бирга картон қутига жойланган.
Сақлаш шароити Қуруқ, ёруғликдан ҳимояланган жойда, 25°С дан паст бўлган ҳароратда сақлансин. Болалар ололмайдиган жойда сақлансин.
Ўзбекистон Республикаси худудида дори воситаларининг сифати бўйича эътирозлар (таклифлар) ни қабул қилувчи ташкилот номи ва манзили “FUTURE-WORLD GROUP” Ўзбекистон Республикаси, Тошкент ш., Чиланзор тумани, Санъат кўчаси, 13А. Тел.:+99891 134 94 14 E-mail: info.fwg@yandex.com